„Siła nawyku” napisana przez Charlesa Duhigga, to książka, która doskonale przybliża mechanizm powstawania nawyków. Biorąc pod uwagę, że większość tego, co robimy, to czynności nawykowe, to oznacza to dwie rzeczy. Po pierwsze, że ten temat jest ogromnie ważny. A po drugie, że jeśli chcesz wprowadzić w swoim życiu zmiany, to jest to najlepsza książka, jaką możesz przeczytać. Oczywiście poza książkami napisanymi przeze mnie.
W 1993 roku Eugene Pauly padł ofiarą wirusowego zapalenia mózgu. W jego wyniku zostały zniszczone obszary jego mózgu odpowiedzialne za formowanie nowych wspomnień, wskutek czego nie potrafił zapamiętać dnia tygodnia, swoich lekarzy, a po powrocie do domu okazało się, że nie pamięta swoich przyjaciół. Pod względem społecznym stał się osobą upośledzoną, a mimo to nie miał problemu nie tylko z wykonywaniem utrwalonych wcześniej, nawykowych czynności, ale też z tworzeniem nowych nawyków także w sytuacji, kiedy nie potrafił zapamiętać nowych informacji.
W jednym z eksperymentów pokazywano mu 16 przedmiotów przyklejonych do tekturek i podzielonych na 8 par. W każdej z nich jedna z tekturek była oznaczona od spodu jako „prawidłowa”. Polecano mu je odwracać i wyszukiwać prawidłowe. Małpy potrafią je zapamiętać po upływie 8-10 dni. Eugene nie potrafił tego zrobić bez względu na ilość powtórzeń. Stało się natomiast co innego – chociaż nie pamiętał żadnego z przedmiotów to po 28 dniach wybierał prawidłowe tekturki w 85% przypadków, a po trzydziestu sześciu dniach w 95% przypadków, wciąż nie mając w mózgu wspomnień z wcześniejszych prób.
Okazało się, że wirusowe zapalenie mózgu nie zniszczyło jego jąder podstawnych – części mózgu znajdującej się bliżej pnia mózgu i kontrolującej nieświadome zachowania, takie jak: reakcja na strach czy oddychanie. W tej części mózgu zapisywane są również wzory nawyków – nie jesteśmy ich świadomi, nie musimy o nich myśleć, ale to właśnie one odpowiadają za większość naszych zachowań, strategii oraz ich konsekwencji. Jeśli kiedykolwiek zdarzyło ci się powiedzieć: „Po prostu taki/a jestem” to w rzeczywistości sprecyzowałeś/aś swoje nawyki.
Trzy rozdziały, z których składa się „Siła nawyku” dotyczą nawyków jednostek, nawyków skutecznych organizacji i nawyków w społeczeństwie. Jest to książka popularnonaukowa bazująca na imponującej ilości źródeł naukowych. Została napisana przez Charlesa Duhigga, laureata Nagrody Pulitzera i reportera „New York Times’a” i poświęcona jest nawykom, ich kształtowaniu, wykorzystywaniu i zmianie, przy czym zawiera znacznie więcej wartościowych, praktycznych informacji, niż powszechna wiedza zawarta w zdaniu: „Powstanie nowego nawyku zajmuje 21 dni”.
Biorąc pod uwagę wszystkie noworoczne postanowienia, to „Siła nawyku” jest najlepszą książką na początek roku, bo dostarcza wiedzy, dzięki której postanowienia można łatwiej (co nie znaczy, że bez trudu) przekuć w realną zmianę.
Lista cytatów z „Siły nawyku”:
„Całe nasze życie, tak dalece, jak dalece ma ono określoną postać, nie jest niczym więcej niż zbiorem nawyków.” – William James
*
Problem polega na tym, że Twój mózg nie umie rozróżniać między nawykami dobrymi i złymi, więc jeśli wykształciłeś jakiś nawyk niekorzystny, będzie on wiecznie gdzieś się czaił, czyhając na właściwe wyzwalacze i nagrody.
*
Dowody są jednoznaczne: jeżeli chcesz zmienić nawyk, musisz znaleźć alternatywny zwyczaj, a twoje szanse na sukces gwałtownie wzrosną (…)
*
Nawyki są potężne, ale delikatne. Mogą powstawać poza naszą świadomością albo być kształtowane celowo. Często pojawiają się bez naszego przyzwolenia, ale można je przeformować, oddziałując na poszczególne składowe. Kształtują nasze życie w stopniu zdecydowanie większym, niż to sobie uświadamiamy – są tak silne, że nasz mózg czepia się ich kurczowo, wyłączając wszystko inne, w tym zdrowy rozsądek.
*
Dziesiątki badań pokazują, że siła woli jest najważniejszym pojedynczym kluczowym nawykiem, zapewniającym człowiekowi sukces.
*
Uczniowie z wysokim poziomem siły woli częściej mieli lepsze stopnie i dostawali się do szkół stawiających kandydatom wyższe wymagania. Mieli mniej nieobecności, mniej czasu spędzali przed telewizorem, więcej zaś nad pracą domową i nauką.
*
Samodyscyplina pozwalała trafniej przewidzieć osiągnięcia szkolne niż iloraz inteligencji.
*
Małe zwycięstwa napędzają zmiany, przekształcając małe przewagi we wzorce, przekonując ludzi, iż większe osiągnięcia są w ich zasięgu.
*
Kryzysy są, de facto tak cenne, że czasami warto wywołać poczucie zbliżającej się katastrofy zamiast ją zażegnywać.
*
Jeśli wierzysz, że możesz się zmienić – jeśli uczynisz z tego nawyk – zmiana staje się realna. I na tym właśnie polega prawdziwa siła nawyków: wiedza, że twoje nawyki są takie, jakie sobie wybierasz.
